Nasıl Yapılır

Kapat
Satranç Nedir?, Satranç Nasil Oynanir?, Satranç Kuralları Nelerdir?, Satranç Taşlarının Görevleri?, Satranç Taşlarının Fonksiyonları?, Satranç Oyunu Nasıl Oynanır?
 
Satranç siyah ve beyaz olarak adlandırılacak iki oyuncu arasında oynanan bir oyundur. Satranç 64 karelik bir satranç tahtası üzerinde oynanır. Bu kareler boş veya bir taş tarafından doldurulmuş olabilir. Oyunun başlangıcında 16 beyaz ve 16 siyah taş bulunmaktadır. Başlangıç konumu aşağıda görülmekte.
 
Taraflar sırayla hamle yaparlar. Oyuna hep beyaz başlar. Beyaz bir taşı seçer ve başka bir kareye götürür. Gideceği ya boş olmalı ya da rakip taş tarafından işgal edilmiş olmalıdır. Karede rakip taş varsa alma (yeme) işlemi gerçekleşmiş olur. Yenen taş oyun sahasından dışarı çıkartılır. Artık çıkartılan taşın bir fonksiyonu kalmaz.
 
Yukarıdaki satranç tahtasının aşağısına bakınca kenarlarda Kaleleri görüyoruz. Kalelerin yanında At vardır. Atın yanında Fil ve ortada da Şah ve Vezir bulunmakta. Bu taşların önünde ise sekiz tane piyon bulunur. Bu taşlar hakkıda detaylı bilgi sonraki derslerde verilecektir.
Satranç oyunun amacı rakip şahı tutsak etmektir. Şah rakip taşla tehdit edildiği zaman buna “Şah” altında olmak denir. Şah kendini bu tehditten korumak zorundadır. Eğer tehditten kurtulamazsa oyun “mat” ile sonuçlanmış olur.
 
 Nasıl Oynanır?
Genel Mantık
Satranç, iki tarafın birbirine karşı üstünlük sağlamak için elindeki taşları kullanarak iyi bir oyun çıkarmasını gerektiren oyundur. Bunun için elinizde 8 piyon, 2 kale, 2 at, 2 fil, vezir ve şahınız bulunmaktadır. Şüphesiz bu taşlardan en önemlisi Şah. Öyle ki onu kaybederseniz oyunu da kaybedersiniz…
Şahı korumak, aynı zamanda karşı tarafın şahını ele geçirmek tek amacınız. Bunu yaparken çeşitli taktikler uygulayacaksınız, her taş belli bir hareket şekline sahip olarak ilerler. Önemli olan onları en iyi şekilde kullanabilmektir.
Nasıl Oynanır?
Tahta
Satranç Tahtası, 8×8 toplam 64 kareden oluşur. Oyun başlarken taşlar Kale-At-Fil-Vezir-Şah-Fil-At-Kale ve en yakın 2. sıraya piyonlar gelecek şekilde dizilir.
Nasıl Oynanır?
Taşlar: Piyon
 
 
Piyonlar yukarıda görüldüğü gibi eğer bir kare ilerisi boş ise ileri doğru gidebilirler.
 
 
Eğer önlerinde bir taş varsa ilerleyemezler.
 
 
Ön taraflarındaki çapraz köşelerinde bir düşman taşı varsa onu yiyebilirler. Bu şekilde piyon ileri sağa ya da ileri sola gidebilir (çapraz).
Özel Hareketleri
Enpassant hareketi, bir piyon ilk hamlesinde 2 hamle birden ilerleyebilir. bu sırada yemeden geçtiği herhangi bir piyon boş çapraz tarafa giderek onu yiyebilir.
Diğer bir özel hareket piyonun karşı tarafta -artık hareket edemeyecek kadar- yer alması ile at, fil, kale, vezir olabilmesi durumudur. Bunlardan biri olarak oyuna devam edilir.
Nasıl Oynanır?
Taşlar: At
 
 
At, Satrancın en ilginç harekete sahip taşıdır. sadece L şeklinde giderler 1+3 şeklinde ilerler. Resimde kırmızı olarak belirtilen noktalara gidebilir.
 
 
At, engel tanımaz. Yukarıdaki şekilde bile olsa üstlerinden geçerek gidebileceği yerlere gider. Tabi gittiği yerde taş olmaması şartıyla.
 
 
At, yukarıdaki şekilde taş yiyebilir.
Nasıl Oynanır?
Taşlar: Kale
 
 
Kale sadece yatay ya da dikey istediği kare atlama özelliğine sahip bir taştır.
Çapraz gidemez. Aynı zamanda önünde engel varsa da yatay ya da dikey de olsa geçemez.
 
 
Kale yukarıdaki gibi taş yer.
Nasıl Oynanır?
Taşlar: Fil
 
 
Fil sadece çapraz gidebilen bir taştır. Kalenin zıttı diyebiliriz.
 
 
Fil, çapraz gidebildiği gibi ancak çaprazındaki düşman taşları yiyebilir.
Nasıl Oynanır?
Taşlar: Vezir
 
 
Vezir (Queen / Kraliçe), Satranç tahtasının en değerli taşıdır. Hem kale hem fil gibi gidebilir. Yani hem çapraz hem yatay-dikey.
 
 
Vezir, üzerinden geçemez ama bulunduğu konuma göre çok iyi pozisyonlar yakalayabilir.
 
 
Yukarıda görüldüğü gibi hem fil hem kale yenilebilir durumda.
Nasıl Oynanır?
Taşlar: Şah
 
 
Şah, oyunun en değerli ve korunması gereken taşıdır. Bu taşı kaybederseniz, oyunu da kaybetmiş olursunuz.
Şah, aynı piyon gibi tek kare hareket edebilir. Yalnız piyondan farkı, sağa sola ya da geriye hareket edebilmesidir.
Nasıl Oynanır?
Rok Yapmak
 
 
Yukarıda siyah vezir kalelerin yanlarındaki boş kutuya hareket edebilir. Buna Castle (Rok) hareketi denir. Bu hareketinden sonra Kale, şahı atlayarak diğer yanına geçer.
 
 
Rok, bazı durumlarda yapılamaz. Bunlar: Eğer kaleler yer değiştirdiyse (ilk konumlarından), şahın geçeceği yer, ya da üzerinden geçeceği kareler düşmanın ulaşabileceği bir kareyse, kale ile şah arasında taş bulunuyorsa yapılamaz.
Nasıl Oynanır?
Mat Etmek
 
 
Yukarıdaki resimde en son beyaz oynamış ve Vezirini E8’e koymuştur (Tablonun en üst ortası). Bu durumda Siyahın şahı sıkışmış ve ne hareket yaparsa yapsın tehditi kaldıramaz hale gelmiştir. Bu durumda oyun bitmiştir. Çünkü siyah ne oynarsa oynasın şahı kaybeder.
 
Satranç Nasıl Oynanır / Satranç Hakkında / Satranç Taşları Hakkında
Satranç iki kişi arasında ve kare şeklinde bir satranç tahtası üzerinde oynanır.
Satranç tahtası beyaz (açık renk) ve siyah (koyu renk) eşit büyüklükte ve bir beyaz, bir siyah sıralanmış 64 kareden oluşur.
 
 
Satranç tahtası her oyuncunun sağına beyaz gelecek şekilde konulur. Her oyuncunun 16 taşı vardır: Bir Şah, bir Vezir, iki Kale, iki Fil, iki At ve sekiz piyon.
Oyunun amacı rakip şahı almak yani mat etmektir. Oyuna beyazlar başlar, fakat önce taşların nasıl hareket ettiğini görelim.
Taşların Hareketi
Satranç taşlarının her birinin ayrı hareketi vardır. Taşların hareket yönleri, gidebilecekleri kareler aşağıda boş satranç tahtasını temsil eden diyağramlarda ayrı ayrı gösterilmiştir.
 
 
ŞAH, bitişiğindeki karelere gidebilir.
KALE, yatay ve dikey olarak ilerler.
FİL, çapraz hareket eder. Filler oyun boyunca aynı renk karelerde
kalırlar.
VEZİR, dikey, yatay ve çapraz gider.
AT, L şeklinde bir hareketle üç kare sıçrama şeklinde gider. Taşların üzerinden atlayabilir.
PİYON, bulunduğu sütunda ileriye doğru bir kare hareket eder. Ancak başlangıç yerlerinde bulunan piyonlar istenirse iki kare ilerletilebilir.
 
Taş Alma
Taş alma, alınan taşın satranç tahtası dışına çıkarılması ve alan taşın onun yerine konulmasıdır. Bir taşın gidebileceği karelerde rakip bir taş varsa, onu alabilir. Taş alma zorunlu değildir. Taşlar, (at hariç) kendi taşlarının ve rakip taşların üzerinden atlamazlar.
Piyonlar çapraz olarak taş alır. Dikey olarak ilerlemekte olan piyon önündeki karenin sağ ve solundaki karelerde bulunan taşları alabilir.
Geçerken alma, piyonlara özgü bir taş alma şeklidir. Başlangıç yerinde bulunan bir piyon iki hamle ilerletildiğinde rakip piyonun taş alma alanından geçerse, rakip piyon bu piyonu, hemen yapmak şartıyla, alabilir. Geçerken alma, diyagramda c ve d sütunlarında gösterilmiştir c sütununda başlangıç yerinde bulunan piyon iki kare ilerletildiğinde d sütununda bulunan beyaz piyon onu alabilir ve ok işareti ile belirtilen kareye geçer. Beyaz, hamle sırası kendisine geldiğinde geçerken alma hakkını kullanmazsa sonraki hamlelerde bunu yapamaz.
 
Piyonun Vezir Olması Son yatık sıraya ulaşan piyon, piyon olarak kalamaz, oyuncu onu kendi renginden şahtan başka bir taşa yükseltir. Bu şekilde bir oyuncu birden fazla vezire, ikiden fazla kaleye, ata ya da file sahip olabilir.
Rok Rok yapma, şah ile kalelerden bir arasındaki bir harekettir, şahın tek hamlesi olarak kabul edilir ve şöyle yapılır. Şah, kalelerden birine doğru iki kare ilerletilir, kale de şahın üzerinden atlatılarak bitişiğindeki kareye konur. Rokun amacı, şahı rakip taşların saldırısından uzak bir yere gotürmek ve kaleyi oyuna sokmaktır.
Rok yapmak, aşağıda sayılan hallerde mümkün değildir:
a) Şah ya da kale ile daha önce hamle yapılmışsa,
b) Şahın bulunduğu, geçeceği ve gideceği kareler rakip taşların tehdidi altında bulunuyorsa,
c) Şah ile kale arasında bir taş varsa, Bir oyuncu rok yaparken önce kaleye dokunursa bu hareket hatalıdır, ancak rok geçerlidir; şah ve kaleye aynı zamanda dokunur ve rokun mümkün olmadığı anlaşılırsa, oyuncu şah ile hamle yapmak zorundadır. Bu durumda şahın kurala uygun bir hamlesi yoksa, yapılan hata geçersizdir.
Mat
Satrançta amaç şahı mat etmektir. Şah mat edilince oyun sona erer. Rakip şahın bulunduğu kareyi taşlarından biri ile tehdit eden oyuncu rakibini şah! diyerek uyarır. Şahı tehdit edilen oyuncu, şahın yerini değiştirmek, tehdit eden taşı almak ya da tehdidi yapan taş ile şah arasında kendi taşlarından birini getirmek zorundadır. Kısaca, şah tehdidi yapılacak ilk hamlede etkisiz hale getirilmelidir. Bu yapılamadığı takdirde şah mat olur ve oyun biter. Kendi şahını şah tehdidinden koruyan bir taş, rakip şahı şah ile tehdit edebilir.
 
Beraberlik Aşağıdaki hallerden birinin meydana gelmesi ile, oyun berabere sonuçlanmış sayılır:
  • 1- Hamle sırası kendisinde olan oyuncu, şahı tehdit altında olmadığı halde, kurallara uygun hiç bir hamle yapamıyorsa, (Pat durumu)
  • 2- Her iki oyuncu aralarında anlaşmışlarsa,
  • 3- Oyunculardan biri, aynı durumun üç defa tekrarlandığını ileri sürmüşse,
  • 4- Oyunculardan biri taş almadan ya da piyon hamlesi yapmadan arka arkaya en az 50 hamle oynandığını kanıtlamışsa, Turnuvalarda zaman sıkışması nedeniyle oyunlarını yazamamış olan bir oyuncu son iki maddeye dayanarak beraberlik isteğinde bulunamaz. Tutulan Taş Oynanır Hamle sırası kendisinde olan oyuncu taşlarından birine dokunursa onu oynamak, rakibin taşlarından birine dokunursa onu almak zorundadır. Eğer tutulan taş oynanamıyorsa ya da alınamıyorsa, bunun bir sonucu yoktur. Oyuncu tuttuğu taşı elinden bırakmadıkça onu herhangi bir kareye koyabilir. Taşları düzeltmek amacıyla tutmak isteyen oyuncu rakibine önceden düzeltiyorum diyerek haber vermelidir. Oyunların Yazılması Satrançta oyunların nasıl yazıldığını bilmek bazı yararlar sağlar: Turnuvalarda oyunların yazılması zorunludur. İlerlemek için kitap ve dergilerde yayınlanan bilgileri ve oyunları izlemek gerekir. Her oyuncu kendi oyunlarını zaman zaman inceleyerek hatalarını öğrenmelidir.
262.993 Okunma 21 Tem 2010

Benzer Yazılar

Yorumlar

Yorumlar(31)
    • misafir
      misafir Aralık 5, 2013

      kısacası : Satranç Tahtası, 8×8 toplam 64 kareden oluşur. Oyun başlarken taşlar Kale-At-Fil-Vezir-Şah-Fil-At-Kale ve en yakın 2. sıraya piyonlar gelecek şekilde dizilir Piyonlar eğer bir kare ilerisi boş ise ileri doğru gidebilirler.Eğer önlerinde bir taş varsa ilerleyemezler.çapraz yerler.At, Satrancın en ilginç harekete sahip taşıdır. sadece L şeklinde giderler 1+3 şeklinde ilerler. At, engel tanımaz.Tabi gittiği yerde taş olmaması şartıyla.Kale sadece yatay ya da dikey istediği kare atlama özelliğine sahip bir taştır.
      Çapraz gidemez. Aynı zamanda önünde engel varsa da yatay ya da dikey de olsa geçemez.Fil sadece çapraz gidebilen bir taştır. Kalenin zıttı diyebiliriz.Vezir Satranç tahtasının en değerli taşıdır. hem çapraz hem yatay-dikey.Şah, oyunun en değerli ve korunması gereken taşıdır. Bu taşı kaybederseniz, oyunu da kaybetmiş olursunuz.
      Şah, , sağa sola ya da geriye hareket edebilir.

    • zeynepp
      zeynepp Şubat 24, 2014

      bence süper bu site sayesinde satranç oynamayı öğrendim 🙂 🙂 herkese tavsiye ederim 🙂

      • avni
        avni Ekim 2, 2017

        işime çok yarayacak ve ilk rakibim oğlum olacak

    • sadsdsads
      sadsdsads Kasım 6, 2014

      Tamamen yanlış ! beyaz piyon la siyah piyon un yanıdaysa kim onun yanına ilk geldiyse onu da yiyebilir !

    • mert
      mert Şubat 25, 2015

      Bir arkadasim satranc oyununda kendi tasini yiyebilicegini soyliyor bu dogrumu

      • Özgür
        Özgür Kasım 11, 2015

        Kendi taşını yemek diye bir şey yok satranç oyununda.

      • Ceren BeyzaAKKAYA
        Ceren BeyzaAKKAYA Ocak 14, 2016

        Hayır tabikide o kendi taşını yerse yesin onun tasi eksilir .Sana bedava taş düşer. Eğer kendine alıyorsa da onun taşı eksilir.

    • nisa
      nisa Mart 11, 2015

      çok beğendim ve güzel bir site bu siteyi koyanlara teşekürler diliyorum

    • Ahsen
      Ahsen Nisan 22, 2015

      güzel ama ben daha önemli birşey arıyorum.Satranç ta taş ın olduğu yani durduğu bölüm sayılıyomu ? mesela at ı oynatırken atın durduğu bölüm sayılıyomu ? çok lazım da bana cevabı 🙂

      • Uluc
        Uluc Eylül 27, 2016

        Oldugu yer sayilmaz. Ati eline alip uc kare sayip birakacaksin

    • sahra
      sahra Mayıs 26, 2015

      çok teşekkürler tüm sitelere baktım bi güzel site bu var teşekkürler

    • Özgür
      Özgür Kasım 11, 2015

      Piyonu karşı tarafa çıktın fakat kenardaki taşlarında piyon. Çıktığında taş piyon, vezir görevi olur deniyo doğrumu. Üç piyonda çıksan üçüde vezir olurmuş doğrumu.

    • Yağmur su
      Yağmur su Şubat 18, 2016

      İstediğim şey yok ama güzel bir siteye benziyor

    • Nurgül
      Nurgül Nisan 8, 2016

      ben bu sayfayı çok beğendim işime de çok yaradı kesin sözlümden 100 alıcam 😀

    • Asya
      Asya Mayıs 5, 2016

      çok güzel bir site herkese tavsiye ederim 😀 🙂

    • Gökçe
      Gökçe Mayıs 5, 2016

      çok güzel çok işime yaradı bu site

    • yılmaz ustaoglu
      yılmaz ustaoglu Haziran 13, 2016

      Satranç öğrenmek istiyorum fakat bir türlü başaramadım. Yardımcı olmak isteyen birisi bulunur mu???

    • SelinZuzu
      SelinZuzu Ekim 13, 2016

      Satranç oynamayı çok seviyorum okulumuzda satranç kursuda vardı gidiyordum ama herkese karşı kaybediyorum 🙁 taktik verin lütfen mesela karşıdakinin nerdeyse tüm taşlarını alıyorum ama o şahımı alıyor ve kaybediyorum 🙁 yani oyuna nasıl başlamalıyım piyonlarla mı? atlarla mı? cevap verin lütfen artık kaybetmek istemiyorum

      • rubeyda
        rubeyda Kasım 24, 2016

        sana tafsiye önce piyonlarla başla…

    • Sinem
      Sinem Kasım 13, 2022

      Benim anlamadığım kale için önlerinde taş varsa geçemez diyor fakat geçebilir yani piyon önünde yoksa ve ilersinde fil varsa yiyemez mi yani ben öyle hatırlamıyorum yiyebilir


Sen de Yorumla!